La Déclaration des Nations Unies sur les droits des paysan·ne·s et des autres personnes travaillant dans les zones rurales, a été adoptée fin 2018 par les Nations Unies (ONU) à une large majorité (121 votes pour, 54 abstentions, 8 votes contre). Cette Déclaration marque l’aboutissement d’un processus historique : elle est le résultat de près de 20 ans de mobilisation de la Via Campesina et de ses alliés, et de 6 ans de négociation au Conseil des droits de l’homme de l’ONU. Ce processus fut porté dès ses débuts par les mouvements sociaux : ce sont les paysan·ne·s ainsi que autres communautés rurales qui ont documenté les multiples violations des droits humains et discriminations dont il·elle·s sont victimes. L’adoption de la Déclaration constitue une grande réussite, une source de joie, de fierté et d’espoir pour tou·te·s les paysan·ne·s et les personnes travaillant en zones rurales, et leurs défenseurs. Les droits des paysan·ne·s font désormais partie du droit international.

Par Laura Michéle, chargée Nutrition et systèmes alimentaires chez FIAN International,
Kavya Chowdhry (FIAN International), Patti Rundall (IBFAN) et Stefano Prato (SID)

par Myriam Douo, chargée de campagne des Amis de la terre Europe, membre de la l’Alliance Alter-EU (Alliance for Lobbying Transparency and Ethics Regulation)

Naar aanleiding van de publicatie van de nieuwste editie van onze Beet the system organiseerden we een workshop rond Corporate capture. De invloed van de private sector op de politieke besluitvorming neemt toe. Welke mechanismen spelen er en hoe moeten we ons hier als middenveld tegenover positioneren? Deze vragen kwamen aan bod in de presentaties en discussies.

Ter gelegenheid van de hoorzitting in het federaal parlement over de onafhankelijke evaluatie van het Belgisch Fonds voor Voedselzekerheid (FBSA) en het Belgisch beleid voor landbouw en voedselzekerheid, publiceerde de Coalitie tegen de Honger (CTH) op 15 januari een beleidsnota. De nota werd tijdens de hoorzitting voorgesteld aan de Commissie voor Buitenlandse Zaken. Conclusie: er is een groot gebrek aan belangstelling en aandacht voor de strijd tegen honger in het Belgisch ontwikkelingssamenwerkingsbeleid.

Door Anne-Laure Sablé, beleidsverantwoordelijke voedselsoevereiniteit en klimaat bij CCFD-Terre Solidaire, auteur van het rapport “Onze gronden zijn meer waard dan koolstof – Over immobilisme versus de hervorming van ons landbouwmodel”

Branden in Griekenland, Californië, Zweden, warmterecords op de polen, droogte en voedselcrisis in de Sahel … De extreme gebeurtenissen herinneren er ons nog maar eens aan dat de klimaaturgentie ons dwingt goede keuzes te maken.

Manuel Eggen, verantwoordelijke beleid en onderzoek, FIAN Belgium

Politieke steun aan agrobrandstoffen droegen bij aan de ontwikkeling van een oplossing die erger is dan de kwaal.

De organisatie GRAIN steunt boeren en sociale bewegingen in hun strijd om de controle van gemeenschappen over voedselsystemen die de biodiversiteit behouden, te versterken.

Dit jaar halen de grote bedrijven in de vleessector waarschijnlijk recordwinsten binnen. Cargill, de grootste producent ter wereld van gehakt rundsvlees, verdubbelde zijn winst in het vierde trimester van het voorbije jaar. Ook de verkoopcijfers van Tyson Foods, het grootste vleesbedrijf van de Verenigde Staten, gaan omhoog. Voormalig CEO Tom Hayes stelde het departement rundvlees aan zijn investeerders voor als "de melkkoe van Tyson Foods". Maar zijn de aanzienlijke winsten van deze bedrijven wel te verenigen met hun recente engagementen om tegen klimaatverandering te strijden?

In deze nota analyseert artikel 5 over het recht op voedselsoevereiniteit in de ontwerpverklaring van de Verenigde Naties over de rechten van boerinnen en boeren. De analyse bevat de definitie, de verplichtingen van de staten, legt uit waarom dit recht in de verklaring thuis hoort en overloopt de belangrijkste rechten die dit artikel moet bevatten.

Het klimaat is er slecht aan toe... en dat is geen goed nieuws voor de landbouw. Ons bord draagt een grote verantwoordelijk voor de klimaatverandering, maar tegelijkertijd vormt het ook een deel van de oplossing, door landbouwpraktijken die weinig broeikasgassen uitstoten en die de bodem en de biodiversiteit beschermen en herstellen.

In deze nota wordt een analyse gemaakt van artikel 17 over het recht op voedsel in de ontwerpverklaring van de Verenigde Naties over de rechten van boerinnen en boeren. De analyse bevat de definitie van het recht op voedsel, de verplichtingen van de staten en aanbevelingen en aandachtspunten om de versie van artikel 17 in de ontwerptekst te verbeteren.

Judith Hitchman, Voorzitster van Urgenci, het internationaal netwerk voor door de gemeenschap gesteunde landbouw

Noch agro-ecologie, noch de strijd tegen de klimaatverandering zijn nieuwe concepten. Niettegenstaande verschilt de aanpak van sociale bewegingen radicaal van die van de bedrijfswereld, die deze twee concepten heeft opgeëist. Het is daarom dat wij (de sociale bewegingen) het hebben over "Boeren-agroecologie” in plaats van simpelweg “agro-ecologie”. In dit artikel willen we kort enkele definities en hun betekenis bespreken, alsook de manier waarop de verschillende sociale bewegingen de afgelopen jaren aan deze twee thema’s hebben gewerkt, soms concreet en in de praktijk op het veld, soms door onze zaak te bepleiten binnen de instellingen van de Verenigde Naties.

Brigitte Gloire, experte uit het maatschappelijk middenveld omtrent de internationale klimaatonderhandelingen.

Sinds de totstandkoming van het klimaatverdrag van de Verenigde Naties in 1992 tot op het COP21-verdrag van 2015 in Parijs zijn de sector landbouw en “ander grondgebruik”, in VN-jargon, steeds het kind van de rekening geweest. Niet echt verwonderlijk, want laten we niet vergeten dat de verbranding van fossiele brandstoffen voor onder meer elektriciteitsproductie, verwarming en transport, verantwoordelijk is voor bijna 80% van de CO2-uitstoot. Het devies “leave-it-in-the-ground” van de klimaatmilitanten van het eerste uur heeft nog niets aan relevantie ingeboet.

Olivier De Schutter, Speciale VN-rapporteur voor het recht op voedsel (2008-2014) covoorzitter van het internationale panel van deskundigen inzake duurzame voedselsystemen (IPES-Food)

Aan de faculteiten Agronomie en in de dagelijkse praktijk van landbouwers wordt vandaag een alternatief voor de klassieke "groene revolutie"-aanpak voorbereid. Agro-ecologie is ontstaan uit de kruisbestuiving tussen de landbouwwetenschappen en ecologie. Het ligt aan de basis van een geheel aan productietechnieken die gericht zijn op een efficiënter gebruik van grondstoffen, om landbouw beter te integreren in haar ecosystemen en de ecologische voetafdruk van landbouwproductie te beperken [1]. Het is aan de landbouwer om de natuur in zijn veld na te bootsen.

Complément d’information suite à l’article "Carbone dans les sols agricoles : un nouvel alibi pour l’agrobusiness" paru dans notre revue Beet The System d’octobre 2018.

Rudolf Köchli relate dans cet article une partie assez méconnue mais tout à fait importante : le charbon végétal, l’exemple de Kaindorf en Autriche, une vraie solution pour le réchauffement climatique !