14 novembre 2018

Grote overwinning voor de rechten van boerinnen en boeren wereldwijd. Steun van België en Europa blijft echter uit.

Op 28 september stemde de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties met een grote meerderheid (33 stemmen voor, 11 onthoudingen, 3 stemmen tegen) voor de goedkeuring van de Verklaring voor de rechten van boereninnen, boeren en andere op het platteland werkzame personen. Deze historische overwinning is het resultaat van meer dan 17 jaar mobilisatie door de internationale boerenbeweging La Via Campesina. De verklaring moet nu enkel nog goedgekeurd worden door de Algemene Vergadering van de VN. Deze finale stemming staat gepland voor 20 November 2018.

Deze overwinning van de boeren.inn.beweging werd echter getemperd door het feit dat België en 6 andere Europese landen zich tijdens de stemming onthielden, alsook door de negatieve stemmen van Engeland, Hongarije en Australië (zie lijst hieronder). Onze regering geeft hierdoor een sterk signaal dat ze het niet nodig acht om de boer.inn.enlandbouw te beschermen en keert duurzame landbouw hiermee de rug toe. België kan echter alsnog beslissen om de Verklaring te steunen door tijdens de stemming binnen de Algemene vergadering voor de Verklaring te stemmen.

De verworvenheden van deze verklaring

De Mensenrechtenraad erkent de noodzaak om de rechten van boerinnen en boeren te versterken en richtte daarom in 2012 een werkgroep op die een ontwerpverklaring moest uitwerken. Landbouwgemeenschappen worden immers het meest getroffen door honger en worden geconfronteerd met systematische schendingen van hun fundamentele rechten, zoals : landroof en inname van natuurlijke grondstoffen, biopiraterij, criminalisering van leiders in landbouwgemeenschappen, dwangarbeid in grote industriële plantages, enz.

Door de bescherming van de rechten van degenen die ons voedsel produceren en de natuurlijke grondstoffen die nodig zijn voor deze productie, draagt de Verklaring bij tot de oplossing voor de huidige grote crisissen : armoede op het platteland en voedselonzekerheid, klimaatverandering, aantasting van de natuurlijke rijkdommen en massaal verlies van de biodiversiteit, ...

Concreet bundelt en verduidelijkt de Verklaring de rechten van boerinnen, boeren en andere op het platteland werkzame personen, zoals het recht op grond, zaaigoed, water, sociale zekerheid, gezondheid, huisvesting, onderwijs, fatsoenlijk inkomen, ontwikkeling, participatie, rechtspraak, ...

België gaat tegen de stroom in

Het standpunt van België en de Europese staten is des te onbegrijpelijker omdat verschillende Europese instellingen, waaronder de Europese Economische en Sociale Raad en het Europees Parlement, in 2018 nog, de lidstaten uitdrukkelijk hebben opgeroepen voor de rechten van de boeren en boerinnen te stemmen. Ook in België is er steun voor de Verklaring. Zo riepen de regionale ministers van Landbouw (Joke Schauvliege en René Collin) de minister van Buitenlandse Zaken op om de VN-verklaring goed te keuren. Om nog maar te zwijgen van de massale steun van het Belgische middenveld (meer dan 60 vakbonden en Belgische middenveldorganisaties steunen de verklaring) en de Europese burgers (een petitie op Europees niveau verzamelde 71.000 handtekeningen). Door haar weigering om de rechten van boeren en boerinnen te beschermen ontkent België dat boeren en boerinnen systematische mensenrechtenschendingen ondervinden en specifieke bescherming nodig hebben.

Notes aux rédactions :

Ontwerp-resolutie A/HRC/39/L.16 van de VN Verklaring over de rechten van boeren, boerinnen en andere personen op het platteland werkzame personen. : http://ap.ohchr.org/documents/sdpage_e.aspx?b=10&se=198&t=4
Resultaat van de stemming :
- Ja (33) : Afghanistan, Angola, Burundi, Chili, China, Ivoorkust, Cuba, Democratische Republiek Congo, Ecuador, Egypte, Ethiopië, Irak, Kenya, Kirghizstan, Mexico, Mongolië, Népal, Nigeria, Pakistan, Panama, Peru, Fillipijnen, Qatar, Rwanda, Saoudi-Arabië, Sénegal, Zuid-Africa, Zwitserland, Togo, Tunesië, Ukraine, Arabische Emiraten, Bolivië
- Onthouding (11) : België, Brazilië, Kroatië, Georgië, Duitsland, Ijsland, Japan, Korea, Slovakije, Slovenië, Spanje,
- Neen (3) : Australië, Hongarijë, Engeland

Lijst met de Belgische organisaties die de verklaring steunen : http://droitsdespaysans.be/ils-soutiennent/
De laatste brief die verstuurd werd naar Minister Didier Reynders op 20 september 2018 : https://www.fian.be/IMG/pdf/be_-_lettre_reynders_vote_ddp_cdh_-_sept_2018_signe.pdf
Meer informatie over de tekst en het proces : https://www.fian.be/+-Droits-des-paysans-+?lang=nl
Een open brief van een dertigtal politici, onderzoekers en academici uit heel Europa ter ondersteuning van de Verklaring, die in verschillende Europese media werd gepubliceerd :