9 juli 2013

Hoe kunnen de Internationale richtlijnen over landrechten bijdragen aan een bijsturing van het Europees grondbeleid?

Op 17 april, ter gelegenheid van de Internationale dag van de boerenstrijd, kondigde FIAN een nieuwe publicatie aan van de Europese Coordinatie Via Campesina en de alliantie ’Hands off the land’, waar FIAN bij hoort. Het rapport ’Concentratie van grondbezit, land grabbing en volksverzet in Europa’ toonde aan dat land grabbing en de beschikbaarheid van grond in Europa momenteel erg problematisch zijn.

Volgens de auteurs treffen deze problemen niet alleen ontwikkelingslanden in het zuiden, maar heeft ook Europa ermee te maken. Bovendien blijkt uit het rapport dat het subsidiesysteem van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) daar op allerlei punten rechtstreeks mee te maken heeft.

Toen we het rapport in april aankondigden, stond de algemene inleiding nog niet helemaal op punt. Ook het laatste hoofdstuk was nog niet af en is intussen toegevoegd. Dat heet ’The myth of good land and natural resource governance in Europe: What the case studies reveal and how the CFS Tenure Guidelines on land, fisheries and forests provide guidance to revise European land policies’ (De mythe van goed beheer van grond en natuurlijke hulpbronnen in Europa: wat bleek uit de casestudies, en hoe de richtlijnen voor het beheer van land, visgronden en bossen van het comitvoor wereldwijde voedselveiligheid kunnen bijdragen aan een bijsturing van het Europees grondbeleid).

Dit hoofdstuk werd opgesteld door Claire Guffens en Florence Kroff (FIAN Belgium) en Philip Seufert (FIAN International). Het analyseert de richtlijnen voor landbeheer van de FAO, en hoe die in de huidige context van concentratie van grondbezit en land grabbing in Europa van nut kunnen zijn. Uitgaand van een paar in het rapport toegelichte casestudies benadrukken de auteurs de dringende noodzaak om het huidige systeem van het beheer van grond en natuurlijke hulpbronnen te hervormen. Volgens ons zijn deze richtlijnen een uiterst toepasselijk en nuttig middel voor het benoemen van de problemen, en kunnen ze bijdragen aan een verbetering van het Europees grondbeleid.

De EU en een aantal Europese landen hebben een grote rol gespeeld in het tot stand komen van deze richtlijnen, dus hebben ze ook de morele en wettelijke verantwoordelijkheid om die op hun eigen grondgebied en daarbuiten te doen toepassen.”