26 maart 2021
Persverklaring

Zaak Bolloré/Socapalm: tussentijdse overwinning voor de ngo’s!

Een Franse rechter heeft zich tussentijds uitgesproken in het voordeel van een enkele ngo’s die de Bolloré-groep hebben aangeklaagd in verband met hun palmolieplantages in Kameroen. Via deze ongeziene rechtszaak vragen de ngo’s de rechter om de Bolloré-groep ertoe te verplichten om zich te houden aan een verbintenis uit 2013 om de levens- en arbeidsomstandigheden te verbeteren van de lokale gemeenschappen en de arbeiders op de Socapalm-plantages. Lees hun laatste persverklaring hieronder.


Wat vooraf ging ...

In 2010 diende Sherpa een klacht in over de Socapalm-plantages bij het Nationaal Contactpunt (NCP) dat opgericht werd om te waken over de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. De klacht handelde over geweldpleging door veiligheidspersoneel, conflicten over landeigendom en sociale en ecologische problemen. Na maandenlange bemiddeling kwamen Sherpa en de Bolloré-groep een actieplan overeen om de levens- en arbeidsomstandigheden van de betrokken gemeenschappen in Kameroen te verbeteren.

In december 2014 liet de Bolloré-groep echter plots weten dat ze de overeenkomst niet zouden naleven en schoof ze de verantwoordelijkheid door naar Socfin, een andere aandeelhouder van Socapalm. Sindsdien worden de klachten van de lokale gemeenschappen genegeerd.

De Belgische en Franse NCP’s hebben de bedrijven gevraagd om hun verbintenissen na te leven, doch zonder succes. Deze niet-bindende OESO-richtlijnen hebben daarmee duidelijk de limiet van hun macht bereikt.

Daarom spanden Sherpa en de Europese en Kameroense organisaties ReAct, GRAIN, FIAN-Belgium, Bread for all, SYNAPARCAM, FODER, SNJP, l’Amicale des Riverains d’Edéa en de vakbond SATAM een rechtszaak aan bij de rechtbank van Nanterre om de Bolloré-groep ertoe te dwingen zijn verbintenis na te komen.

Op 25 maart behaalden de ngo’s een eerste tussentijdse overwinning in de zaak.

Ze stuurden hierover de volgende persverklaring.

Terug naar het begin van de pagina


PERSVERKLARING Zaak Bolloré/Socapalm: “Overeenkomst niet vertrouwelijk.” Rechter beslist in het voordeel van ngo’s!

Parijs/Brussel, 25 maart 2021 - Hoewel de Bolloré-groep het de ngo’s bijzonder moeilijk maakt om hun juridische actie verder te zetten, heeft de rechter de ngo’s in het gelijk gesteld. De rechter oordeelde dat een overeenkomst die het resultaat is van een bemiddeling voor het Franse Nationaal Contactpunt (NCP), niet beschermd is door vertrouwelijkheid wanneer gevraagd wordt om de naleving ervan af te dwingen. Het betwiste actieplan kan dus worden voorgelegd ter ondersteuning van de juridische actie van de ngo’s.

Verplichte uitvoering van het actieplan

In 2010 had Sherpa het Franse NCP van de OESO gewezen op de activiteiten van Socapalm - de Kameroense palmplantage van Socfin dat banden heeft met de Bolloré-groep - in verband met sociale, milieu- en landkwesties die gevolgen hebben voor de lokale gemeenschappen en werknemers. Aan het einde van het bemiddelingsproces zijn Bolloré en Sherpa het eens geworden over de uitvoering van een actieplan ten gunste van de slachtoffers.

Aangezien de Bolloré-groep het actieplan niet uitvoert [1], werden ze gedagvaard door Sherpa en de organisaties ReAct, GRAIN, FIAN Belgium, Pain pour le prochain, SYNAPARCAM, FODER, SNJP, l’Amicale des Riverains d’Edéa en de vakbond SATAM, om de uitvoering van het plan af te dwingen. [2]

Niet vertrouwelijk

Op de zitting van 21 januari 2021 verklaarde de multinationale onderneming dat de overeenkomst die uit de bemiddeling was voortgevloeid vertrouwelijk was en niet rechtsgeldig kon worden voorgelegd. De ngo’s stelden van hun kant dat een dergelijke overeenkomst niet onder de vertrouwelijkheid kan vallen wanneer zij niet is uitgevoerd en er om de uitvoering wordt verzocht, anders zou dat betekenen dat het hele NCP-mechanisme zinloos wordt. De ngo’s werden gevolgd door de rechter, die oordeelde dat “het vertrouwelijkheidsbeginsel in dit geval uiteraard niet van toepassing is, omdat het tot gevolg zou hebben dat elk verzoek om gedwongen uitvoering van de partij die zich benadeeld acht, ab initio nietig zou worden verklaard [3].

Boycot het NCP

Sherpa engageert zich, samen met verschillende actoren uit het maatschappelijk middenveld, al vele jaren om de disfuncties van het NCP aan de kaak te stellen: gebrek aan onpartijdigheid in het bestuur van het NCP, ondoorzichtigheid en onvoorspelbaarheid van de bemiddelingsprocedures, vertrouwelijkheid die schadelijk is voor de doeltreffendheid van het mechanisme, enz.

In 2018 werd een collectief verzoek ingediend bij de regering om het NCP te hervormen. Omdat een reactie uitbleef, besloten Sherpa en verscheidene andere organisaties het NCP te boycotten en niet langer deel te nemen aan de jaarlijkse bijeenkomsten van de "dialoog met de civiele samenleving".

Laura Bourgeois, strategisch medewerker procesvoering en belangenbehartiging bij Sherpa:
« Het besluit betekent dat een overeenkomst die onder auspiciën van het NCP tot stand is gekomen om schendingen van de OESO-richtlijnen te verhelpen, nu voor de rechter gebracht kan worden die de uitvoering kan verplichten, zodat het bedrijf gestraft kan worden en de getroffen gemeenschappen de herstelbetalingen kunnen krijgen die zij verdienen. Wij zijn verheugd over deze beslissing, die ons in staat stelt om eindelijk over te gaan tot de inhoudelijke bespreking van deze zaak.»

Emmanuel Elong, voorzitter van SYNAPARCAM (National Synergy of Peasants and Riverine Communities of Cameroon):
« Socapalm, een dochteronderneming van de groep Socfin/Bolloré in Kameroen, komt zijn verbintenissen met de staat niet na (teruggave van land, voortzetting van de openbare dienstverlening, verbetering van de levensomstandigheden van de arbeiders en een halt aan de ontbossing), maar blijft zijn activiteiten verderzetten dankzij gunstige RSPO-certificaten. [4] »

Verderzetting in juni

De zaak werd verdaagd tot 17 juni 2021 wanneer de verdediging van de onderneming het woord neemt. Nadat Vincent Bolloré eerder weigerde om schuldig te pleiten in een zaak over corruptie in Togo [5], is dit het zoveelste onvermijdelijke proces rond de groep.

Perscontact:

Terug naar het begin van de pagina