8 septembre 2014
Publicatie

Naar een betere toegang tot grond in België en in Europa

Uitdagingen en mogelijkheden voor een verantwoord grondbeheer

FIAN publiceert een studie over toegang tot grond in België en in Europa. Deze studie onderzoekt hoe de grondmarkt in Europa vandaag onder druk komt te staan, waardoor de toekomst van onze landbouw bedreigd wordt. Twee gelijktijdig optredende fenomenen - de toe-eigening van grond en een schaalvergroting - maken de toegang tot grond voor jonge, toekomstige boeren en kleine producenten in Europa steeds moeilijker.

Door Astrid Bouchedor, September 2014

De kritieke situatie waarin onze landbouwsector zich vandaag bevindt uit zich in de volgende verschijnselen : de afname van beschikbare landbouwgronden, de concentratie van gronden in handen van te grote en te gespecialiseerde ondernemingen, de stijgende grondprijzen, het verdwijnen van boerderijen, een moeilijke overname van landbouwbedrijven door de jongere generatie, het concurrentievermogen dat gericht is op rendement en niet op de autonomie van bedrijven, een verlies aan biodiversiteit, overconsumptie van water en verschillende soorten verontreiniging, bodemaantasting en verslechtering van de luchtkwaliteit, … Deze problemen vormen niet enkel een bedreiging voor de landbouwsector, maar ook voor ons recht op voedsel en onze onafhankelijke voedselvoorziening.

Nadat de verschillende problemen m.b.t. landbouwgronden die zich in de voorbije decennia hebben voorgedaan in kaart zijn gebracht op mondiaal, Europees en Belgisch niveau, wordt gekeken naar de mogelijke oorzaken. Vervolgens zal deze studie onderzoeken welke instrumenten en hefbomen er bestaan om de rechten op eigendom en toegang tot grond te hervormen. Op basis van de vrijwillige richtsnoeren inzake ruimtelijke ordening kan een nationaal beleid worden ontwikkeld voor België. Tot slot zullen burgerinitiatieven en andere lokale protestacties in de schijnwerpers worden gezet met het oog op een betere toekomst voor de landbouwsector.