Publicatie van de eerste gegevens over landbouwgrond in België
Dankzij twee rapporten die deze zomer door de Waalse regering en de Federatie van Notarissen gepubliceerd werden, kunnen de tendenzen op de grondmarkt voor landbouwgronden in België eindelijk iets nauwkeuriger worden becijferd. De evolutie van de markt voor landbouwgrond, en in het bijzonder de toename van het ruimtebeslag worden helaas nog steeds niet of nauwelijks gedocumenteerd. Het ontbreken van objectieve gegevens (volumes, oppervlakten, bedragen, enz.) belemmert de verwezenlijking van een echt grondbeleid.
De Federatie van Notarissen heeft een 1ste barometer van de Belgische markt voor landbouwgrond gepubliceerd. De barometer analyseert de evolutie van de gemiddelde prijs per hectare tussen 2013 en 2018 en toont aan dat de gemiddelde prijs voor heel België gestegen is met 26,6% sinds 2013. Het valt ook op dat er enorme verschillen bestaan in gemiddelde prijzen tussen de provincies en regio’s. Het komt echter niet als een verrassing dat de gemiddelde prijs het hoogste is in Vlaanderen.
Een tweede rapport werd gepubliceerd door de Waalse regering. De Waalse Landbouwcode (Code wallon de l’Agriculture) die goedgekeurd werd in 2014 voorzag in de oprichting van een Observatorium voor Landbouwgrond dat tot doel heeft om de verkoop van landbouwgronden op het regionale grondgebied te inventariseren en te analyseren. Op 1 januari 2017 trad het observatorium in werking.
De gegevens betreffende de verkoop van landbouwpercelen en -gebouwen worden automatisch door de notarissen doorgestuurd. Op basis van deze informatie stelt het Observatorium voor Landbouwgrond jaarlijks een rapport op over de toestand van de grond. Het eerste rapport is nu beschikbaar. Het document bevat enkel cijfers van het jaar 2017 en laat dus nog geen analyse van de trends toe.
Uit de gegevens kunnen we wel al een aantal factoren afleiden die invloed uitoefenen op de grondprijzen:
De regio waarin het gebied gevestigd is,
de aanwezigheid van onroerend goed op het kadastrale perceel,
de bestemming van de grond (landbouwgrond of bouwgrond),
het al dan niet bestaan van een pachtovereenkomst.
De twee publicaties komen op het juiste moment, aangezien in Wallonië de onderhandelingen rond de hervorming van de pachtwet ten einde lopen. De Waalse regering heeft het ontwerpdecreet in de zomer ter advies voorgelegd aan de verschillende belanghebbenden. Het Plate-Forme Foncier Agricole (PFFA), waarvan FIAN Belgium lid is, heeft haar eerste opmerkingen doorgestuurd in verband met de toevoeging van milieuclausules. In september zal het platform een uitvoeriger advies gebaseerd op een volledige analyse van de hervorming opstellen.
> Lees de 1e Notarisbarometer over landbouwgronden
>Lees het Rapport 2018 van het Waals Observatorium voor Landbouwgrond
> Lees De studie van FIAN Belgium : "Pressions sur nos terres agricoles - Face à l’artificialisation des sols, quels leviers d’action ?"
en de Samenvatting van deze studie in het Nederlands
> Lees het memorandum van Agroecology in Action voor de lokale verkiezingen 2018 die de bescherming van landbouwgrond en natuurlijke rijkdommen als één van de vijf prioriteiten definieert.