Intimidatiepoging van agromultinational SOCFIN tegen Belgische ngo’s
Van 2 tot 5 december werden vier ngo’s en zeven van hun werknemers verhoord door een onderzoeksrechter in Luxemburg, naar aanleiding van een klacht van de agro-industriële multinational SOCFIN. De Noord-Zuidbeweging en een aantal mensenrechtenorganisaties hekelen de poging van agroindustriële groep SOCFIN om kritische stemmen door middel van een rechtszaak de mond te snoeren.
SOCFIN is een agro-industriële groep gespecialiseerd in de teelt van palmolie en rubber. De groep wordt gecontroleerd door de Belgische zakenman Hubert Fabri (54,2% van de aandelen) en door de Fransman Vincent Bolloré (39% van de aandelen). SOCFIN breidt zijn plantages sinds enkele jaren uit in verschillende Afrikaanse en Aziatische landen. In totaal controleert de multinational meer dan 400 000 ha grond (meer dan 1,5 maal het grondgebied van Luxemburg) en zijn de plantages tussen 2009 en 2018 toegenomen van 129 658 ha tot 194 300 ha.
De toename van de plantages heeft negatieve effecten voor kleine boeren en gaat vaak gepaard met schendingen van de rechten van lokale gemeenschappen, conflict over land, ontbossing, vervuiling, slechte werkomstandigheden, criminalisering van mensenrechtenverdedigers, enz.
Deze impact werd gedocumenteerd in diverse ngo-rapporten en in de pers, maar ook door VN-organen. In een poging om critici het zwijgen op te leggen, onderneemt SOCFIN regelmatig gerechtelijke stappen. In de afgelopen tien jaar zijn er bijna dertig smaadprocedures gestart tegen ngo’s en journalisten. Het systematisch karakter van deze procedures getuigt van een duidelijke strategie om kritische te stemmen de mond te snoeren, wat men ook wel SLAPP* noemt. Hoewel deze procedures bijna nooit succesvol zijn, zijn ze erop gericht ngo’s en journalisten te intimideren, het zwijgen op te leggen en hen financieel te raken.
Nieuwe klachten over laster, beledigingen en schending van de privacy werden ingediend door de SOCFIN-groep en Hubert Fabri. Zij hebben betrekking op een rapport van de mensenrechten-ngo FIAN Belgium in Sierra Leone, alsook een reeks persberichten van de aangeklaagde ngo’s (11.11.11, CNCD-11.11.11.11, FIAN Belgium, SOS FIAN Belgium en SOS FIAN Luxembourg) en een bewustmakingscampagne tijdens de algemene vergadering van SOCFIN in Luxemburg in mei 2019. Deze volledig vreedzame actie had als doel het publiek bewust te maken van de situatie van de getroffen gemeenschappen en de leiding van het bedrijf aan te spreken / te interpelleren.
Parallel met deze procedure werden de ngo’s ervan op de hoogte gebracht dat SOCFIN in Sierra Leone eveneens een rechtszaak aanspant wegens smaad tegen de ngo en mensenrechtenverdediger Green Scenery.
De ngo’s die door SOCFIN aangeklaagd zijn stellen deze intimidatiepogingen aan de kaak, vooral omdat hun werknemers persoonlijk geviseerd worden.
Ook de advocaten van de ngo’s Jacques Englebert (België) en Pierre Hurt (G.-D. van Luxemburg) betreuren deze praktijken en stellen met klem: "De aangevallen NGO’s spelen een essentiële rol als verdedigers van de grondrechten. Als zodanig zijn zij "waakhonden van de democratie" en hun uitingen genieten daarom speciale bescherming, met name in het kader van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens. Hun vrijheid van meningsuiting moet tot elke prijs worden beschermd. Het vormt namelijk een van de essentiële grondslagen van een democratische samenleving en een van de essentiële voorwaarden voor de vooruitgang ervan en de ontwikkeling van elk individu.”
De betrokken ngo’s betwisten de beschuldigingen van SOCFIN ten stelligste en benadrukken dat zij de nodige stappen hebben ondernomen om ervoor te zorgen dat de feiten die in de gepubliceerde verslagen en persberichten worden vermeld, correct én in het algemeen belang zijn. Ze verklaren dat ze vastbesloten zijn om de rechten van de getroffen lokale gemeenschappen te blijven verdedigen en dat ze in lijn zijn met de campagne die in Frankrijk is gestart onder de slogan #OnNeSeTairaPas. (#WijWijkenNiet)
Ondertekenaars:
11.11.11
CNCD-11.11.11
FIAN België
SOS Faim België
SOS Faim Luxemburg
Perscontact:
In België:
[FR] Florence Kroff - FIAN Belgium : +32 475 84 56 24 / florence@fian.be
[NL] Hanne Flachet - FIAN Belgium : +32 484 96 04 30 / hanne@fian.be
In Luxemburg:
[FR] Marine Lefebvre, SOS Faim Luxembourg (+352 49 09 96 26 – mlef@sosfaim.org)
Noot voor de redactie:
Definitie van "SLAPP’s":
SLAPP* (Engels acroniem voor Strategic Lawsuit Against Public Participation) is een rechtszaak die aangespannen wordt met het oogmerk om een kritische partij te intimideren en tot zwijgen te brengen. De strategie van de klagende partij kan onder meer zijn dat deze de aangeklaagde kritische partij probeert te dwingen tot het maken van dusdanig hoge juridische kosten dat de aangeklaagde partij de kritiek of oppositie dient op te geven. Het beoogde doel kan door de klagende partij via meerdere rechtszaken worden bereikt. Het uitgangspunt van de klagende partij hoeft niet altijd te zijn dat deze de rechtszaak wil winnen. (Wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/SLAPP)
Aangespoorde natuurlijke en rechtspersonen:
De betrokken ngo’s en medewerkers zijn: FIAN Belgium (en 3 werknemers), SOS Faim Belgium (en 1 werknemer), SOS Faim Luxembourg, SOS Faim Luxembourg, CNCD-11.11.11 (en 2 werknemers), alsook de Directeur van 11.11.11.