Boerin Annelies en boer Pieter winnen "zaak Huts" !
Na een jarenlange juridische strijd is de overwinning voor bioboeren Annelies Marchand en Pieter Van Poucke van hoeveslagerij De Vierklaver uit Lokeren. Op 8 november oordeelde het Gentse Hof van Beroep dat de verkoop in 2016 van ruim 450 hectare publieke landbouwgrond van het Gentse OCMW aan een dochteronderneming van Fernand Huts (topman van havenbedrijf Katoen Natie) ontbonden moet worden. Een strijd van David tegen Goliath, glansrijk gewonnen door het koppel bioboeren. Bij deze een warme proficiat aan Pieter en Annelies en aan iedereen die hen gesteund heeft de afgelopen jaren door mee actie te voeren, met name Raf Verbeke en de mensen van TeDuur, Boerenforum, De Hongerige Stad, Climaxi, De Landbouwbrigades, Wervel, Voedselteams en Extinction Rebellion Gent en dan hopen we dat we niemand vergeten zijn.
Het vonnis
Het Hof van Beroep oordeelde op 8 november dat het Gentse OCMW in de fout is gegaan door de gronden niet als aparte percelen op de markt te brengen maar als 1 lot. Als de gronden perceel per perceel zouden verkocht geweest zijn, dan was de prijs waarschijnlijk hoger dan wat er nu betaald is. Het Hof oordeelde dat "De fout van het OCMW Gent bestaat erin dat zij aan Bijloke bv op onwettige wijze een voordeel heeft verleend die deze laatste onder normale marktvoorwaarden niet had kunnen verkrijgen. Het is door de beslissing van het OCMW Gent om de gronden in één lot te verkopen dat de transactie niet middels een concurrerende inschrijvingsprocedure is verlopen."
Bioboeren Pieter en Annelies kregen niet de kans om mee te dingen op de stukken grond die hen interesseerden, en hebben daarom schade geleden, vindt de rechter : "Door deze fout heeft de appellant schade geleden. Hij heeft namelijk geen daadwerkelijke kans gekregen om zich in concurrentie te stellen met de door het OCMW Gent geviseerde doelgroep, waaronder Bijloke BV."
Door de verkoop nietig te verklaren wordt de schade in nature hersteld, want de verkoopprocedure moet opnieuw gebeuren, zegt het hof. Op die manier kunnen de boeren alsnog deelnemen aan een concurrerende inschrijvingsprocedure voor verkoop van de gronden, argumenteert het hof. Dat Bijloke al een aantal gronden doorverkocht is op eigen risico gebeurd, "aangezien deze problemen voorzienbaar waren".
De reacties
Uiteraard is iedereen die zich jarenlang achter deze zaak heeft geschaard enorm opgelucht en zeer blij met deze toch wel historische overwinning.
In een alweer uitstekend achtergrondartikel op Apache reageren de bioboeren, Boerenforum en burgeractivist Raf Verbeke.
““Dit is een symbooldossier geworden, veel meer dan de zaak waarmee we waren gestart”, zegt biolandbouwer Annelies Marchand, die samen met haar man Pieter Van Poucke de rechtszaak begon. “Ik hoop nu ook dat hier iets constructief kan uitgroeien dat structureel is voor de toekomst van publieke landbouwgronden, zeker in tijden van het mestactieplan, de klimaatcrisis en de onzekerheid van de boerenstiel. Het debat in Gent is volop bezig en daar ben ik heel blij om. Ik hoop echt dat er in de toekomst niet meer zo lichtzinnig met publieke landbouwgronden wordt omgegaan.””
Raf Verbeke (Recht op Recht en TeDuur) : “Het is duidelijk dat de aanhouder wint. Boeren en burgers vochten als David tegen Goliath. Zij zijn principieel het debat aangegaan en trokken aan het langste eind. Publieke grond is een gemeengoed en dat is voor ons fundamenteel. Het arrest is een precedent.”
“
“Ik vond dat er na het advies van de Europese Commissie voldoende argumenten waren om de verkoop nietig te verklaren, maar ik vreesde dat het hof de hete aardappel zou doorschuiven”, zegt Wim Moyaert van Boerenforum. “Zeker nadat de eerste rechter zich onbevoegd had verklaard en de zaak in beroep ook nog eens opnieuw gepleit moest worden nadat een rechter vervangen was. Chapeau voor Annelies en Pieter, je moet het maar doen. Wij van Boerenforum zijn ook FIAN, Extinction Rebellion, Climaxi, Wervel en de Landbouwbrigades dankbaar omdat ze hen tot het einde gesteund hebben.”
Ook voor Boerenforum stopt de discussie niet. “Grond dient voor de productie van voedsel en niet voor investeerders. Grond is meer dan een business van grootgrondbezitters die de kaarten schudden en onder elkaar verdelen. Deze uitspraak sterkt ons in onze strijd.””
Hoop op een ander grondbeleid
Namens FIAN willen we Pieter en Annelies van harte proficiat wensen en nogmaals onze dank betuigen aan alle mensen en organisaties die deze zaak gesteund hebben !
Verder hopen we dat deze zaak het publieke debat over publieke landbouwgronden verder zal voeden. We vragen daarbij dat lokale overheden en OCMW’s onmiddellijk stoppen met de huidige razendsnelle uitverkoop van publieke landbouwgrond. Deze gronden zijn een uitstekend beleidsinstrument om in te zetten in de transitie naar ecologische en sociaal verantwoorde landbouw- en voedselsystemen.
En ze kunnen helpen om toegang tot landbouwgrond te voorzien voor (startende) agro-ecologische en bioboeren. Deze en andere beleidsaanbevelingen over toegang tor grond vind je in de beleidsnotadie we hierover samen met De Landgenoten en Voedsel Anders opstelden.
Lees hier meer over deze zaak
De actiewebsite van Boerenforum, Extinction Rebellion, FIAN, De Landbouwbrigades en Climaxi : Stop de Kolonisten van Katoen !
Foto-albums van de acties in de zaak Huts afgelopen maanden : actie aan Katoen Natie op 30/8/22 ; Oogststoet 30/8/22 enactie voor het Hof van Beroep op 13/9/22. Met dank aan fotograaf Simon Clément.
Boerenforum : GROND VOOR VOEDSEL, niet voor geld, wel voor de gemeenschap
Apache : Hof van beroep vernietigt verkoop Gentse OCMW-gronden aan Huts
De Standaard :Verkoop Gentse OCMW-gronden aan Fernand Huts nietig verklaard : ‘Signaal voor besturen’
De Standaard : Moet OCMW Gent terug naar de Middeleeuwen ?